Θα είναι το 2015 ιστορική χρονιά κατά την οποία η Ελλάδα θα είναι η πρώτη χώρα που θα εγκαταλείψει το ευρώ; Για ένα μεγάλο διάστημα υπήρχε ησυχία για το "Grexit", την πιθανή αποχώρηση της Ελλάδας από την Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση. Από την περασμένη εβδομάδα, επέστρεψε και πάλι δυνατά η εκδοχή αυτή στις τράπεζες, στους επενδυτές και στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Οικονομολόγοι των Τραπεζών, που σε καμιά περίπτωση δεν θεωρούνται ευρωσκεπτικιστές, δίνουν το σενάριο ενός "Grexit" τώρα μια πιθανότητα τουλάχιστον 15 τοις εκατό (Gertrud Sheila, Helaba) έως 30 τοις εκατό (Holger Schmieding, Berenberg Bank).
Οι επαγγελματίες επενδυτές στις χρηματοπιστωτικές αγορές δεν θεωρούσαν την ελληνική έξοδο από το ευρώ πιθανή. Ο λεγόμενος «δείκτης διάλυσης του Ευρώ", για χίλιους μηνιαίως θεσμικούς επενδυτές, που ερωτήθηκαν αν σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους, μέσα στους επόμενους δώδεκα μήνες μια χώρα αποχωρήσει από το ευρώ, έχει φτάσει στα υψηλότερα επίπεδα από τον Ιούλιο του 2013. Έτσι, το 19,9 τοις εκατό των ερωτηθέντων αναμένει το 2015, ότι τουλάχιστον μία χώρα θα εγκαταλείψει τη νομισματική ένωση. Από την πλευρά των επενδυτών το 18,7 τοις εκατό θεωρούν την Ελλάδα το ξεκάθαρο φαβορί για μια αποχώρηση. Οι τιμές αντίστοιχα για την Ισπανία είναι (0,7 τοις εκατό) για την Ιταλία (4,2 τοις εκατό) και για την Πορτογαλία (1,3 τοις εκατό).
Σχεδόν καθόλου ετοιμότητα για περαιτέρω παραχωρήσεις
Το σενάριο για το οποίο θα εξηγήσουμε εδώ έχει ως εξής: Στις 25 Ιανουαρίου αν η Ελλάδα ψηφίσει μια αλλαγή της κυβέρνησης τότε η προηγούμενη κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας θα πρέπει να αντικατασταθεί από τον Αλέξη Τσίπρα και το κόμμα του τον ΣΥΡΙΖΑ. Έχουν περάσει μήνες που σε όλες τις έρευνες αποτελεί την ισχυρότερη πολιτική δύναμη στη χώρα. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ανακοινώσει ότι σε περίπτωση εκλογικής νίκης θα καταγγείλει τις συμφωνίες για το σχέδιο λιτότητας με την τρόικα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, αντί να ξεκινήσει ένα πρόγραμμα αλληλεγγύης και να διαπραγματευθεί το χρέος.
Συμμορφώνεται η νέα κυβέρνηση με τις προεκλογικές της υποσχέσεις και οι ευρωπαίοι δανειστές κρατήσουν σκληρή στάση και δεν χορηγήσουν στην Ελλάδα περαιτέρω οικονομική βοήθεια. Τότε στη συνέχεια, θα μπορούσε να κλιμακωθεί η κατάσταση, έτσι ώστε η ΕΚΤ να μη δέχεται τα ελληνικά κρατικά ομόλογα ως ενέχυρο για την ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών. Αυτό θα μπορούσε να σημάνει το τέλος της Ελλάδας στο ευρώ. Αν η χώρα αποκλειστεί από την παροχή των χρημάτων, δεν θα έχει και πολλές επιλογές, καθώς θεωρείται ότι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα αναγκαστεί να επαναφέρει το δικό της νόμισμα, το οποίο μπορεί να ελέγξει μόνη της.
"Ο κίνδυνος ότι η Ελλάδα αφήνει το ευρώ έχει αυξηθεί εξαιτίας των πρόωρων εκλογών", λέει ο Clemens Fuest, ο πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκών Οικονομικών Ερευνών στο Μανχάιμ, και σύμβουλος του Ομοσπονδιακού Υπουργού Οικονομικών. Συνέχισε λέγοντας: "Νομίζω ότι η προθυμία των άλλων χωρών της ευρωζώνης να κάνουν περαιτέρω παραχωρήσεις στην Ελλάδα είναι πολύ μικρή."
Εκβιασμός με τις απειλές της δικής τους αφερεγγυότητας
Τρεις αβεβαιότητες παραμένουν:
Πρώτον αν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κερδίσει τις εκλογές.
Δεύτερον αν ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίσει τις εκλογές, ο Τσίπρας επιμένει στα ριζοσπαστικά αιτήματα του, ή γυρίσει σε μία ρεαλιστική πολιτική, η οποία είναι προσανατολισμένη χωρίς να έρθει σε ρήξη με τους ευρωπαίους δανειστές;
Τρίτον αν ο Τσίπρας παραμένει ανένδοτος να ενισχύσει την αξιοπιστία του πολιτικού κινήματος του, τότε πως θα συμπεριφερθούν οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες;
"Αν ο Τσίπρας παραμένει σκληρός, η τρόικα δεν θα πρέπει να ενδώσει," λέει η Sheila Gertrud, η επικεφαλής οικονομολόγος της Helaba. "Διαφορετικά όμως μετά το γεγονός αυτό όλες οι οικονομικές επιτυχίες λιτότητας των χωρών της νότιας Ευρώπης τίθενται εν αμφιβόλω "
Στην ιστορία της κρίσης του ευρώ έχουν ξανά και ξανά τα ευρωπαϊκά κράτη επιχειρήσει συμβιβασμό με τις υπερχρεωμένες χώρες λόγω της δέσμευσης για το ευρώ αλλά και επειδή οι άνθρωποι φοβόντουσαν την επέκταση της κρίσης. Ακριβώς όπως οι τράπεζες είχαν απολαύσει το παιχνίδι στην τραπεζική κρίση για να εκβιάσουν τα κράτη με την απειλή της πτώχευσης τους για να πάρουν βοήθεια, έτσι και οι υπερχρεωμένες χώρες της Ευρωζώνης μπορούσαν να εκβιάσουν τους άλλους, ότι η κατάσταση στην Ευρώπη είναι πολύ εύθραυστη για να δοκιμαστεί, το τι θα συμβεί εάν μια χώρα καταστεί αφερέγγυα και θα πρέπει να εγκαταλείψει το ευρώ.
Για την Ελλάδα, θα ήταν μια καταστροφή
Αυτό θα μπορούσε να είναι διαφορετικά αυτή τη φορά. Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι χρηματοπιστωτικές αγορές διαφέρουν σημαντικά ανάμεσα στην Ελλάδα και τις άλλες χώρες της ευρωζώνης. "Δεν Θα ήταν για τη ζώνη του ευρώ τώρα πλέον μια καταστροφή αν η Ελλάδα αποχωρούσε", δήλωσε η επικεφαλής οικονομολόγος της Helaba Sheila. "Αλλά θα μπορούσε πιθανότατα να είναι μια καταστροφή για την Ελλάδα".
Σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο, οι Έλληνες αναμφίβολα θα επωμιστούν σημαντικές δυσκολίες. "Δεν χρειάζεται μεγάλη φαντασία για να οραματιστεί κάποιος ένα τέτοιο σενάριο", λέει ο Michael Heise, επικεφαλής οικονομολόγος της Allianz. "Μια νέα κρίση θα εξελιχθεί" Ακόμα και τώρα έχει γίνει εμφανές ότι πολλοί Έλληνες αποσύρουν τραπεζικές καταθέσεις τους σε ευρώ. Τον Δεκέμβριο οι αποσύρσεις ανήλθαν στα 2,5 δις ευρώ. Αυτό το ποσό θα ήταν σίγουρα πολύ μεγαλύτερο στην πιθανότητα εξόδου.
Επίσης και για τους πιστωτές θα τους κόστιζε ακριβά
Το νέο νόμισμα, το οποίο θα εισήγαγε η Ελλάδα θα γινότανε μια αξιόλογη υποτίμηση έναντι του ευρώ. Το εξωτερικό χρέος θα παρέμεινε όμως να διαπραγματεύεται σε Ευρώ. Αυτό θα δυσκόλευε την αποπληρωμή του χρέους και ένα κούρεμα θα ήταν αναπόφευκτο. Η μόνη ελπίδα είναι ότι η Ελλάδα τελικά θα μπορούσε με το ασθενέστερο νόμισμα να αντιμετωπίσει καλύτερα την κατάσταση μετά από μια περίοδο σημαντικής αναταραχής. Κάπως έτσι ήταν και στην Αργεντινή: Η χώρα είχε μετατρέψει στη δεκαετία του ενενήντα το νόμισμα της από το δολάριο σε πέσο. Ακλούθησαν τρεις δύσκολοι μήνες. Μετά από ένα χρόνο, η κατάσταση σταθεροποιήθηκε. Αλλά ακόμη και αυτό εκεί αποτέλεσε μόνο μια προσωρινή λύση.
Ακριβά θα ήταν, όμως, και για τους πιστωτές. Αντίθετα, ακόμη και το τελευταίο κούρεμα που έγινε κυρίως για τα δημόσια ιδρύματα. Η Ελλάδα έχει 322 δις. € του χρέους, εκ των οποίων τα 260 δις. € ανήκουν σε δημοσίους πιστωτές, με επικεφαλής το ευρωπαϊκό ταμείο διάσωσης. Τι θα μπορούσε να αποπληρωθεί σε μια έξοδο από το ευρώ θα ήταν ένα θέμα διαπραγμάτευσης. Επιπλέον Θα υπάρχουν επίσης χρέη των ελληνικών επιχειρήσεων και νοικοκυριών και οι δυνητικές ζημίες που σχετίζονται με το Σύστημα των Κεντρικών Τραπεζών, με τις υποχρεώσεις πληρωμής που συναλλάσσονται.
Η Gertrud Sheila, επικεφαλής οικονομολόγος της Helaba με την πρόγνωση της π.χ. για τον Dax συχνά δεν ήταν τόσο κακή στο παρελθόν, βλέπει τις πιθανότητες πώς θα εξελιχθεί με τους Έλληνες κατανεμημένα ως εξής: Στο 15 τοις εκατό βλέπει την πιθανότητα της ελληνικής εξόδου από το ευρώ. Το άλλο 85 τοις εκατό κατανέμεται εξίσου μεταξύ των δυνατοτήτων πως οι Έλληνες τελικά δεν θα επιλέξουν τον Τσίπρα ή ότι αν έχει επιλεγεί ο Τσίπρας, πως στη συνέχεια αποχωρήσει από τα ριζοσπαστικά αιτήματα του.
Σχετικά άρθρα από ξένα μέσα για την Ελλάδα:
Spiegel: Ελάφρυνση του χρέους έναντι μεταρρυθμίσεων.
Spiegel : ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να αφαιρέσει την δύναμη των ολιγαρχών.
Zeit : Τι λένε οικονομολόγοι και πολιτικοί για πιθανή έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ.
WELT:Ανησυχούν οι Έλληνες και αποσύρουν δισεκατομμύρια από τους λογαριασμούς τους;
Reuters:Η Ζώνη του ευρώ δεν είναι πλέον υποχρεωμένη να σώσει την Ελλάδα.
N-TV :Το ΔΝΤ σταματάει τις ροές βοήθειας προς Ελλάδα. Τι δήλωσε ο Σόιμπλε και Ο Πρόεδρος του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών.
Οι επαγγελματίες επενδυτές στις χρηματοπιστωτικές αγορές δεν θεωρούσαν την ελληνική έξοδο από το ευρώ πιθανή. Ο λεγόμενος «δείκτης διάλυσης του Ευρώ", για χίλιους μηνιαίως θεσμικούς επενδυτές, που ερωτήθηκαν αν σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους, μέσα στους επόμενους δώδεκα μήνες μια χώρα αποχωρήσει από το ευρώ, έχει φτάσει στα υψηλότερα επίπεδα από τον Ιούλιο του 2013. Έτσι, το 19,9 τοις εκατό των ερωτηθέντων αναμένει το 2015, ότι τουλάχιστον μία χώρα θα εγκαταλείψει τη νομισματική ένωση. Από την πλευρά των επενδυτών το 18,7 τοις εκατό θεωρούν την Ελλάδα το ξεκάθαρο φαβορί για μια αποχώρηση. Οι τιμές αντίστοιχα για την Ισπανία είναι (0,7 τοις εκατό) για την Ιταλία (4,2 τοις εκατό) και για την Πορτογαλία (1,3 τοις εκατό).
Σχεδόν καθόλου ετοιμότητα για περαιτέρω παραχωρήσεις
Το σενάριο για το οποίο θα εξηγήσουμε εδώ έχει ως εξής: Στις 25 Ιανουαρίου αν η Ελλάδα ψηφίσει μια αλλαγή της κυβέρνησης τότε η προηγούμενη κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας θα πρέπει να αντικατασταθεί από τον Αλέξη Τσίπρα και το κόμμα του τον ΣΥΡΙΖΑ. Έχουν περάσει μήνες που σε όλες τις έρευνες αποτελεί την ισχυρότερη πολιτική δύναμη στη χώρα. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ανακοινώσει ότι σε περίπτωση εκλογικής νίκης θα καταγγείλει τις συμφωνίες για το σχέδιο λιτότητας με την τρόικα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, αντί να ξεκινήσει ένα πρόγραμμα αλληλεγγύης και να διαπραγματευθεί το χρέος.
Συμμορφώνεται η νέα κυβέρνηση με τις προεκλογικές της υποσχέσεις και οι ευρωπαίοι δανειστές κρατήσουν σκληρή στάση και δεν χορηγήσουν στην Ελλάδα περαιτέρω οικονομική βοήθεια. Τότε στη συνέχεια, θα μπορούσε να κλιμακωθεί η κατάσταση, έτσι ώστε η ΕΚΤ να μη δέχεται τα ελληνικά κρατικά ομόλογα ως ενέχυρο για την ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών. Αυτό θα μπορούσε να σημάνει το τέλος της Ελλάδας στο ευρώ. Αν η χώρα αποκλειστεί από την παροχή των χρημάτων, δεν θα έχει και πολλές επιλογές, καθώς θεωρείται ότι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα αναγκαστεί να επαναφέρει το δικό της νόμισμα, το οποίο μπορεί να ελέγξει μόνη της.
"Ο κίνδυνος ότι η Ελλάδα αφήνει το ευρώ έχει αυξηθεί εξαιτίας των πρόωρων εκλογών", λέει ο Clemens Fuest, ο πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκών Οικονομικών Ερευνών στο Μανχάιμ, και σύμβουλος του Ομοσπονδιακού Υπουργού Οικονομικών. Συνέχισε λέγοντας: "Νομίζω ότι η προθυμία των άλλων χωρών της ευρωζώνης να κάνουν περαιτέρω παραχωρήσεις στην Ελλάδα είναι πολύ μικρή."
Εκβιασμός με τις απειλές της δικής τους αφερεγγυότητας
Τρεις αβεβαιότητες παραμένουν:
Πρώτον αν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κερδίσει τις εκλογές.
Δεύτερον αν ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίσει τις εκλογές, ο Τσίπρας επιμένει στα ριζοσπαστικά αιτήματα του, ή γυρίσει σε μία ρεαλιστική πολιτική, η οποία είναι προσανατολισμένη χωρίς να έρθει σε ρήξη με τους ευρωπαίους δανειστές;
Τρίτον αν ο Τσίπρας παραμένει ανένδοτος να ενισχύσει την αξιοπιστία του πολιτικού κινήματος του, τότε πως θα συμπεριφερθούν οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες;
"Αν ο Τσίπρας παραμένει σκληρός, η τρόικα δεν θα πρέπει να ενδώσει," λέει η Sheila Gertrud, η επικεφαλής οικονομολόγος της Helaba. "Διαφορετικά όμως μετά το γεγονός αυτό όλες οι οικονομικές επιτυχίες λιτότητας των χωρών της νότιας Ευρώπης τίθενται εν αμφιβόλω "
Στην ιστορία της κρίσης του ευρώ έχουν ξανά και ξανά τα ευρωπαϊκά κράτη επιχειρήσει συμβιβασμό με τις υπερχρεωμένες χώρες λόγω της δέσμευσης για το ευρώ αλλά και επειδή οι άνθρωποι φοβόντουσαν την επέκταση της κρίσης. Ακριβώς όπως οι τράπεζες είχαν απολαύσει το παιχνίδι στην τραπεζική κρίση για να εκβιάσουν τα κράτη με την απειλή της πτώχευσης τους για να πάρουν βοήθεια, έτσι και οι υπερχρεωμένες χώρες της Ευρωζώνης μπορούσαν να εκβιάσουν τους άλλους, ότι η κατάσταση στην Ευρώπη είναι πολύ εύθραυστη για να δοκιμαστεί, το τι θα συμβεί εάν μια χώρα καταστεί αφερέγγυα και θα πρέπει να εγκαταλείψει το ευρώ.
Για την Ελλάδα, θα ήταν μια καταστροφή
Αυτό θα μπορούσε να είναι διαφορετικά αυτή τη φορά. Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι χρηματοπιστωτικές αγορές διαφέρουν σημαντικά ανάμεσα στην Ελλάδα και τις άλλες χώρες της ευρωζώνης. "Δεν Θα ήταν για τη ζώνη του ευρώ τώρα πλέον μια καταστροφή αν η Ελλάδα αποχωρούσε", δήλωσε η επικεφαλής οικονομολόγος της Helaba Sheila. "Αλλά θα μπορούσε πιθανότατα να είναι μια καταστροφή για την Ελλάδα".
Σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο, οι Έλληνες αναμφίβολα θα επωμιστούν σημαντικές δυσκολίες. "Δεν χρειάζεται μεγάλη φαντασία για να οραματιστεί κάποιος ένα τέτοιο σενάριο", λέει ο Michael Heise, επικεφαλής οικονομολόγος της Allianz. "Μια νέα κρίση θα εξελιχθεί" Ακόμα και τώρα έχει γίνει εμφανές ότι πολλοί Έλληνες αποσύρουν τραπεζικές καταθέσεις τους σε ευρώ. Τον Δεκέμβριο οι αποσύρσεις ανήλθαν στα 2,5 δις ευρώ. Αυτό το ποσό θα ήταν σίγουρα πολύ μεγαλύτερο στην πιθανότητα εξόδου.
Επίσης και για τους πιστωτές θα τους κόστιζε ακριβά
Το νέο νόμισμα, το οποίο θα εισήγαγε η Ελλάδα θα γινότανε μια αξιόλογη υποτίμηση έναντι του ευρώ. Το εξωτερικό χρέος θα παρέμεινε όμως να διαπραγματεύεται σε Ευρώ. Αυτό θα δυσκόλευε την αποπληρωμή του χρέους και ένα κούρεμα θα ήταν αναπόφευκτο. Η μόνη ελπίδα είναι ότι η Ελλάδα τελικά θα μπορούσε με το ασθενέστερο νόμισμα να αντιμετωπίσει καλύτερα την κατάσταση μετά από μια περίοδο σημαντικής αναταραχής. Κάπως έτσι ήταν και στην Αργεντινή: Η χώρα είχε μετατρέψει στη δεκαετία του ενενήντα το νόμισμα της από το δολάριο σε πέσο. Ακλούθησαν τρεις δύσκολοι μήνες. Μετά από ένα χρόνο, η κατάσταση σταθεροποιήθηκε. Αλλά ακόμη και αυτό εκεί αποτέλεσε μόνο μια προσωρινή λύση.
Ακριβά θα ήταν, όμως, και για τους πιστωτές. Αντίθετα, ακόμη και το τελευταίο κούρεμα που έγινε κυρίως για τα δημόσια ιδρύματα. Η Ελλάδα έχει 322 δις. € του χρέους, εκ των οποίων τα 260 δις. € ανήκουν σε δημοσίους πιστωτές, με επικεφαλής το ευρωπαϊκό ταμείο διάσωσης. Τι θα μπορούσε να αποπληρωθεί σε μια έξοδο από το ευρώ θα ήταν ένα θέμα διαπραγμάτευσης. Επιπλέον Θα υπάρχουν επίσης χρέη των ελληνικών επιχειρήσεων και νοικοκυριών και οι δυνητικές ζημίες που σχετίζονται με το Σύστημα των Κεντρικών Τραπεζών, με τις υποχρεώσεις πληρωμής που συναλλάσσονται.
Η Gertrud Sheila, επικεφαλής οικονομολόγος της Helaba με την πρόγνωση της π.χ. για τον Dax συχνά δεν ήταν τόσο κακή στο παρελθόν, βλέπει τις πιθανότητες πώς θα εξελιχθεί με τους Έλληνες κατανεμημένα ως εξής: Στο 15 τοις εκατό βλέπει την πιθανότητα της ελληνικής εξόδου από το ευρώ. Το άλλο 85 τοις εκατό κατανέμεται εξίσου μεταξύ των δυνατοτήτων πως οι Έλληνες τελικά δεν θα επιλέξουν τον Τσίπρα ή ότι αν έχει επιλεγεί ο Τσίπρας, πως στη συνέχεια αποχωρήσει από τα ριζοσπαστικά αιτήματα του.
Σχετικά άρθρα από ξένα μέσα για την Ελλάδα:
Spiegel: Ελάφρυνση του χρέους έναντι μεταρρυθμίσεων.
Spiegel : ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να αφαιρέσει την δύναμη των ολιγαρχών.
Zeit : Τι λένε οικονομολόγοι και πολιτικοί για πιθανή έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ.
WELT:Ανησυχούν οι Έλληνες και αποσύρουν δισεκατομμύρια από τους λογαριασμούς τους;
Reuters:Η Ζώνη του ευρώ δεν είναι πλέον υποχρεωμένη να σώσει την Ελλάδα.
N-TV :Το ΔΝΤ σταματάει τις ροές βοήθειας προς Ελλάδα. Τι δήλωσε ο Σόιμπλε και Ο Πρόεδρος του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών.
0 σχόλια: