"Η Ελλάδα προτίμησε να πραγματοποιήσει τα εύκολα πράγματα" είπε ένας Έλληνας οικονομολόγος, που βιώνει την ελληνική πραγματικότητα. "Οι Έλληνες ήταν πάντα εύκολο να πουν ότι έχουν εκπληρώσει το 85 τοις
εκατό των σημαντικών απαιτήσεων και ταυτόχρονα αποφύγανε να αντιμετωπίσουν τα πιο σημαντικά πράγματα", ήταν το σχόλιο.
Όπως πάντα επέστρεφαν οι επιθεωρητές της τρόικα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στη χώρα και ήθελαν να ελέγχουν την τήρηση των μεταρρυθμιστικών όρων, συνεργάστηκαν με τους Έλληνες πολιτικούς και ότι ήταν δύσκολο έριχναν το φταίξιμο στην τρόικα. "Από το 2011, η τρόικα δεν έδινε πια συνεντεύξεις τύπου," λέει ο βετεράνος οικονομολόγος της Αθήνας, "και από αυτό οι Έλληνες πολιτικοί επωφελήθηκαν. Θετικό ήταν πάντα το αποτέλεσμα της κυβερνητικής πολιτικής, ενώ για τα αρνητικά πράγματα έφταιγε η τρόικα"
Θα ήταν αναγκαία καλύτερη παρακολούθηση
Το γεγονός ότι τα μνημόνια του 2010 και 2012, οι μεταρρυθμίσεις ήταν χωρισμένες σε πολλά μικρά βήματα, κατά την άποψη των Ελλήνων οικονομολόγων δεν υπάρχει πρόβλημα: "Απαιτούνται αναλυτικές συμφωνίες και η Ελλάδα χρειάζεται ακόμη να παρακολουθείται καλύτερα, αλλιώς η εξαπάτηση γίνεται πιο εύκολη από τις κυβερνήσεις. Σε κάθε περίπτωση, η χώρα χρειάζεται μεγαλύτερη πίεση από το εξωτερικό."
Σε μέγεθος δεν έλλειπε τίποτα από τα δύο μνημόνια. Από το 2010 όπως είχαν δημοσιευθεί οι 55 σελίδες του ΔΝΤ, το 2012 στη συνέχεια αυξήθηκαν σε 101 σελίδες. Οι εκθέσεις της τρόικας για τη τήρηση των απαιτήσεων του προγράμματος γινόταν όλο και πιο μεγάλες. Όπως γράφτηκε στην έκθεση του Ιουλίου του 2013, 234 απαιτήσεις είχαν τηρηθεί, η εφαρμογή των 102 απαιτήσεων εξακολουθεί να εκκρεμεί και 64 σημεία εξακολουθούν να εκκρεμούν, ή δεν ήταν πλέον σημαντικά όπως ήταν στην προηγούμενη μορφή τους. Μέχρι τον Απρίλιο του 2014, η λίστα αιτημάτων είχε αυξηθεί ακόμη περισσότερο. Η Τρόικα δείχνει σε 55 σελίδες το τι έγινε και απομένει να γίνει: τα 430 σημεία "εκπληρώθηκαν" για 174 "δεν εκπληρώθηκαν" και 77 "δεν μπορούν να εφαρμοστούν". Επιπλέον, είχαν τσεκάρει το 2014 ένας νέο κατάλογο των 49 "σημείων προτεραιότητας» που είχαν όλα "εκπληρωθεί".
"Εκπλήρωση των μικρών πραγμάτων"
Αλλά ακριβώς «την εκπλήρωση των μικρών πραγμάτων" επέκρινε επίσης ο Αθηναίος καθηγητής Οικονομικών Νίκος Βέττας, ταυτόχρονα γενικός διευθυντής του ιδρύματος ΙΟΒΕ. Κατά την άποψη του Βέττα, ανακύπτει ένα άλλο πρόβλημα, διότι οι εκπληρωμένες μεταρρυθμίσεις γίνανε νόμοι, αλλά δεν εφαρμόζονται πάντα. "Η κυβέρνηση στην Ελλάδα δεν είχε ποτέ τον έλεγχο του προγράμματος μεταρρυθμίσεων και ποτέ δεν το αναγνώρισε", λέει ο Βέττας.
Πρώτον, για την τελευταία κυβέρνηση δεν είχε ποτέ αρκετή επιρροή, από την άλλη πλευρά, οι εκπρόσωποι της τρόικας δεν είναι ιδιαίτερα έμπειροι για να ασχοληθούν με την κυβέρνηση, όπως τα κίνητρα για μεταρρυθμίσεις. Ο καθηγητής οικονομικών Βέττας κατηγορεί την τρόικα, ότι ήταν ικανοποιημένη, ότι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις αναβλήθηκαν και αντισταθμίστηκαν με πρόσθετες περικοπές από τα δημόσια οικονομικά. Έτσι, η Ελλάδα είχε τόσο πολύ γρήγορα μειώσει το έλλειμμα του μη βιώσιμου προϋπολογισμού, αλλά από την άλλη πλευρά, προκάλεσε τη συντριβή του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ). Αιτία για αυτήν την ανεπιθύμητη εξέλιξη ανήκει επίσης η αφόρητη φορολογική επιβάρυνση από το ΦΠΑ, το φόρο περιουσίας και το φόρο εισοδήματος ειδικά για τη μεσαία τάξη. Σημαντικές μεταρρυθμίσεις τουναντίον στη φορολογική διοίκηση θα μπορούσαν να το είχαν αποτρέψει αυτό.
Αν η νέα κυβέρνηση προτείνει τώρα να εκπληρωθούν οι απαιτήσεις του πρόσφατου Μνημονίου του 2012 έως 70 τοις εκατό και με τις εναπομείναντες μεταρρυθμίσεις να αντικατασταθούν με νέες, τότε πολλές λεπτομέρειες παραμένουν ανοικτές. Μπορεί να συγκριθεί το 70 τοις εκατό των απαιτήσεων ακριβώς με την έκθεση της τρόικας του 2014; Σε καθαρά μαθηματικά η Ελλάδα είχε ήδη εκπληρώσει το 2014 περίπου το 63 τοις εκατό των απαιτήσεων, αν και με τα σημαντικά βήματα της μεταρρύθμισης ή την ιδιωτικοποίηση των βασικών τομέων της οικονομίας εξακολουθούν ακόμη "να μην έχουν εκπληρωθεί».
Η απογραφή των μεταρρυθμιστικών προσπαθειών στην Ελλάδα θα έπρεπε να γίνει από ειδικούς αυτές τις μέρες. Ωστόσο, η νέα κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα δεν τους αφήνει να έλθουν στη χώρα. Όμως η τρόικα θα βρει αυτή την τεράστια πρόοδο σε σχέση με την τελευταία ενδιάμεση έκθεση από τον Απρίλη 2014; θεωρείται απίθανο. Ένας Αθηναίος που δεν θέλει να κατονομαστεί, συνοψίζει τους λόγους ως εξής: "Μετά το Μάρτιο 2014, η κυβέρνηση έχει ήδη διακόψει τις μεταρρυθμιστικές της προσπάθειες, λόγω των ευρωπαϊκών εκλογών και λόγω του μικρού Σοσιαλδημοκρατικού του εταίρου ο οποίος μπλόκαρε διάφορα σχέδια. Πραγματικές μεταρρυθμίσεις για την προώθηση των ιδιωτικών επιχειρήσεων πάντα καθυστερούσαν ή υλοποιούνταν με μισή καρδιά."
εκατό των σημαντικών απαιτήσεων και ταυτόχρονα αποφύγανε να αντιμετωπίσουν τα πιο σημαντικά πράγματα", ήταν το σχόλιο.
Όπως πάντα επέστρεφαν οι επιθεωρητές της τρόικα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στη χώρα και ήθελαν να ελέγχουν την τήρηση των μεταρρυθμιστικών όρων, συνεργάστηκαν με τους Έλληνες πολιτικούς και ότι ήταν δύσκολο έριχναν το φταίξιμο στην τρόικα. "Από το 2011, η τρόικα δεν έδινε πια συνεντεύξεις τύπου," λέει ο βετεράνος οικονομολόγος της Αθήνας, "και από αυτό οι Έλληνες πολιτικοί επωφελήθηκαν. Θετικό ήταν πάντα το αποτέλεσμα της κυβερνητικής πολιτικής, ενώ για τα αρνητικά πράγματα έφταιγε η τρόικα"
Θα ήταν αναγκαία καλύτερη παρακολούθηση
Το γεγονός ότι τα μνημόνια του 2010 και 2012, οι μεταρρυθμίσεις ήταν χωρισμένες σε πολλά μικρά βήματα, κατά την άποψη των Ελλήνων οικονομολόγων δεν υπάρχει πρόβλημα: "Απαιτούνται αναλυτικές συμφωνίες και η Ελλάδα χρειάζεται ακόμη να παρακολουθείται καλύτερα, αλλιώς η εξαπάτηση γίνεται πιο εύκολη από τις κυβερνήσεις. Σε κάθε περίπτωση, η χώρα χρειάζεται μεγαλύτερη πίεση από το εξωτερικό."
Σε μέγεθος δεν έλλειπε τίποτα από τα δύο μνημόνια. Από το 2010 όπως είχαν δημοσιευθεί οι 55 σελίδες του ΔΝΤ, το 2012 στη συνέχεια αυξήθηκαν σε 101 σελίδες. Οι εκθέσεις της τρόικας για τη τήρηση των απαιτήσεων του προγράμματος γινόταν όλο και πιο μεγάλες. Όπως γράφτηκε στην έκθεση του Ιουλίου του 2013, 234 απαιτήσεις είχαν τηρηθεί, η εφαρμογή των 102 απαιτήσεων εξακολουθεί να εκκρεμεί και 64 σημεία εξακολουθούν να εκκρεμούν, ή δεν ήταν πλέον σημαντικά όπως ήταν στην προηγούμενη μορφή τους. Μέχρι τον Απρίλιο του 2014, η λίστα αιτημάτων είχε αυξηθεί ακόμη περισσότερο. Η Τρόικα δείχνει σε 55 σελίδες το τι έγινε και απομένει να γίνει: τα 430 σημεία "εκπληρώθηκαν" για 174 "δεν εκπληρώθηκαν" και 77 "δεν μπορούν να εφαρμοστούν". Επιπλέον, είχαν τσεκάρει το 2014 ένας νέο κατάλογο των 49 "σημείων προτεραιότητας» που είχαν όλα "εκπληρωθεί".
"Εκπλήρωση των μικρών πραγμάτων"
Αλλά ακριβώς «την εκπλήρωση των μικρών πραγμάτων" επέκρινε επίσης ο Αθηναίος καθηγητής Οικονομικών Νίκος Βέττας, ταυτόχρονα γενικός διευθυντής του ιδρύματος ΙΟΒΕ. Κατά την άποψη του Βέττα, ανακύπτει ένα άλλο πρόβλημα, διότι οι εκπληρωμένες μεταρρυθμίσεις γίνανε νόμοι, αλλά δεν εφαρμόζονται πάντα. "Η κυβέρνηση στην Ελλάδα δεν είχε ποτέ τον έλεγχο του προγράμματος μεταρρυθμίσεων και ποτέ δεν το αναγνώρισε", λέει ο Βέττας.
Πρώτον, για την τελευταία κυβέρνηση δεν είχε ποτέ αρκετή επιρροή, από την άλλη πλευρά, οι εκπρόσωποι της τρόικας δεν είναι ιδιαίτερα έμπειροι για να ασχοληθούν με την κυβέρνηση, όπως τα κίνητρα για μεταρρυθμίσεις. Ο καθηγητής οικονομικών Βέττας κατηγορεί την τρόικα, ότι ήταν ικανοποιημένη, ότι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις αναβλήθηκαν και αντισταθμίστηκαν με πρόσθετες περικοπές από τα δημόσια οικονομικά. Έτσι, η Ελλάδα είχε τόσο πολύ γρήγορα μειώσει το έλλειμμα του μη βιώσιμου προϋπολογισμού, αλλά από την άλλη πλευρά, προκάλεσε τη συντριβή του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ). Αιτία για αυτήν την ανεπιθύμητη εξέλιξη ανήκει επίσης η αφόρητη φορολογική επιβάρυνση από το ΦΠΑ, το φόρο περιουσίας και το φόρο εισοδήματος ειδικά για τη μεσαία τάξη. Σημαντικές μεταρρυθμίσεις τουναντίον στη φορολογική διοίκηση θα μπορούσαν να το είχαν αποτρέψει αυτό.
Αν η νέα κυβέρνηση προτείνει τώρα να εκπληρωθούν οι απαιτήσεις του πρόσφατου Μνημονίου του 2012 έως 70 τοις εκατό και με τις εναπομείναντες μεταρρυθμίσεις να αντικατασταθούν με νέες, τότε πολλές λεπτομέρειες παραμένουν ανοικτές. Μπορεί να συγκριθεί το 70 τοις εκατό των απαιτήσεων ακριβώς με την έκθεση της τρόικας του 2014; Σε καθαρά μαθηματικά η Ελλάδα είχε ήδη εκπληρώσει το 2014 περίπου το 63 τοις εκατό των απαιτήσεων, αν και με τα σημαντικά βήματα της μεταρρύθμισης ή την ιδιωτικοποίηση των βασικών τομέων της οικονομίας εξακολουθούν ακόμη "να μην έχουν εκπληρωθεί».
Η απογραφή των μεταρρυθμιστικών προσπαθειών στην Ελλάδα θα έπρεπε να γίνει από ειδικούς αυτές τις μέρες. Ωστόσο, η νέα κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα δεν τους αφήνει να έλθουν στη χώρα. Όμως η τρόικα θα βρει αυτή την τεράστια πρόοδο σε σχέση με την τελευταία ενδιάμεση έκθεση από τον Απρίλη 2014; θεωρείται απίθανο. Ένας Αθηναίος που δεν θέλει να κατονομαστεί, συνοψίζει τους λόγους ως εξής: "Μετά το Μάρτιο 2014, η κυβέρνηση έχει ήδη διακόψει τις μεταρρυθμιστικές της προσπάθειες, λόγω των ευρωπαϊκών εκλογών και λόγω του μικρού Σοσιαλδημοκρατικού του εταίρου ο οποίος μπλόκαρε διάφορα σχέδια. Πραγματικές μεταρρυθμίσεις για την προώθηση των ιδιωτικών επιχειρήσεων πάντα καθυστερούσαν ή υλοποιούνταν με μισή καρδιά."
0 σχόλια: