Ο αριθμός των φαρμακοποιών στην Ελλάδα είναι παράλογα μεγάλος

Στην πραγματικότητα, η Ελλάδα έχει το μεγαλύτερο αριθμό φαρμακοποιών ανά κάτοικο, σε όλη την Ευρώπη. Σε κατά κεφαλήν βάση, υπάρχουν περισσότερες από δύο φορές τόσο πολλοί Έλληνες φαρμακοποιοί, όπως γάλλοι ή ισπανοί, 74% περισσότεροι σε σχέση με τον πλησιέστερο ανταγωνιστή της την Βουλγαρία και ένα εκπληκτικό, 17 φορές περισσότερο από τη Δανία.


Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, η Ελλάδα είναι μία από τις λίγες χώρες της ΕΕ που καθορίζει τις τιμές για τα φάρμακα, όπως την ασπιρίνη, και περιορίζει τη διανομή τους αποκλειστικά στα φαρμακεία. Οι κανονισμοί περιορίζουν την ιδιοκτησία των φαρμακοποιών στους πραγματικούς φαρμακοποιούς (και κάθε φαρμακοποιός έχει το δικαίωμα να κατέχει μόνο ένα). Υπαγορεύουν πότε μπορεί να ανοίξει ένα νέο φαρμακείο, με βάση τις απαιτήσεις του πληθυσμού και την απόσταση. Ορίζουν το ωράριο τους; Φαρμακοποιοί, που επιθυμούν να εργαστούν πέρα από αυτές τις ώρες πρέπει να ενημερώσουν τον φαρμακευτικό τοπικό σύλλογο και την νομαρχία. Οι ιδιοκτήτες Φαρμακείου πρέπει να απασχολούν ένα πραγματικό φαρμακοποιό για κάθε τρεις βοηθούς. Και ο κατάλογος αυτός συνεχίζεται.

Το αποτέλεσμα όλων αυτών των κανόνων είναι ένα μικρό μαξιλάρι κερδών. Ο ΟΟΣΑ αναφέρει ότι τα περιθώρια λιανικής για τους Έλληνες φαρμακοποιούς, ως ποσοστό της τελικής τιμής λιανικής πώλησης, είναι περισσότερο από τέσσερις εκατοστιαίες μονάδες υψηλότερα από ό, τι εκείνη των φαρμακοποιών σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. 

Αριθμός Φαρμακοποιών στην Ευρώπη (Διάγραμμα)

Θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος, ότι τεχνητά στηρίζουν τα κέρδη στα φαρμακεία, σαν μια θεμιτή πολιτική επιλογή Ελλάδας, ώστε να διασφαλιστεί η πρόσβαση στην ιατρική σε όλη τη χώρα, ακόμη και σε απομακρυσμένες αγροτικές περιοχές. Δυστυχώς, η Ελλάδα έχασε ουσιαστικά το δικαίωμα αυτό να κάνει τέτοιες επιλογές, όταν στράφηκε προς την τρόικα (η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα), προκειμένου να διασωθεί από την κρίση του χρέους της.

Αυτά τα δάνεια δόθηκαν με όρους. Και η τρόικα συνεχίζει να πιέζει την κυβέρνηση για τους εκπληρώσει. Στο σημερινό γύρο των διαπραγματεύσεων, η τρόικα πιέζει να χαλαρώσουν τους περιορισμούς για τα μη συνταγμογραφούμενα φάρμακα, συμπεριλαμβανομένης και της δυνατότητας τους να πωλούνται σε άλλα είδη καταστημάτων, όπως τα σούπερ μάρκετ.

Οι Έλληνες φαρμακοποιοί βλέπουν αυτό ως μια υπαρξιακή απειλή. (Για πολλούς, αυτό είναι.) Η αλλαγή των κανόνων, λένε, θα έχει ως αποτέλεσμα το κλείσιμο 11.000 φαρμακείων και την απώλεια περισσότερων θέσεων εργασίας σε μια ήδη πολιορκούμενη οικονομία. Οι φαρμακοποιοί είχαν κλείσει το μαγαζιά τους για δύο ημέρες σε ό, τι ονομάζεται "προειδοποίηση" απεργία. "Τα φάρμακα δεν είναι καταναλωτικά προϊόντα. Ο ανταγωνισμός και η υγειονομική περίθαλψη είναι ασυμβίβαστες έννοιες," δήλωσε πρόσφατα ο Κυριάκος Θεοδοσιάδης, επικεφαλής του συνδικάτου των φαρμακοποιών της χώρας.

Γιατί όμως οι πιστωτές της Ελλάδας νοιάζονται για το ποιος πουλάει χάπια; Μετά από όλα αυτά, η δεινή οικονομική κατάσταση της Ελλάδας ουσιαστικά οφείλεται στα υπερβολικά χρέη, αλλά όχι των φαρμακοποιών.

Λοιπόν, η θεωρία λέει, ότι ο μεγαλύτερος ανταγωνισμός θα ωθήσει τις τιμές χαμηλότερα, στην ενίσχυση των λιανικών πωλήσεων και να προσφέρει μια ώθηση στην οικονομία. Και για να είμαστε δίκαιοι, οι αλλαγές στον τομέα των φαρμακείων είναι μόνο ένα μικρό μέρος των 329 μεταρρυθμίσεων, που ο ΟΟΣΑ συνέστησε για να καταστεί η ελληνική οικονομία πιο ανταγωνιστική. Ο ΟΟΣΑ εκτιμά ότι το συνδυασμένο όφελος όλων αυτών των μέτρων σε περίπου € 5,2 δισεκατομμύρια (7,2 δισ. δολ.) ή 2,5% του ΑΕΠ. Και τονίζει ότι η Ελλάδα πρέπει να ακολουθήσει όλες τις συστάσεις της για να εξασφαλίσει όλα τα ωφελήματα. Οι συντάκτες της έκθεσης του ΟΟΣΑ να σημειώνουν ότι "μερική άρση των περιορισμών θα αποφέρει μόνο μερικά αποτελέσματα."

Η επιβολή αυτών των όρων είναι μια πολιτική αναγκαιότητα για τους πιστωτές στην Ελλάδα. Η τρόικα έχει δανείσει στην Ελλάδα περίπου € 240 δισεκατομμύρια από το 2010 και ζητάνε μεταρρυθμίσεις, οι οποίες θεωρούνται ως μια ελάχιστη εγγύηση για αυτούς, ότι υπάρχει μια πιθανότητα να πάρουν πίσω τα χρήματα τους.

Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι αυτές οι μεταρρυθμίσεις είναι το σωστό πράγμα για την οικονομία στην Ελλάδα.
Οι οικονομολόγοι έχουν εξετάσει για τα οικονομικά οφέλη για τα διαχειριζόμενα προγράμματα του ΔΝΤ και δεν έχουν βρει πολλά. Συχνά, συμβαίνει στην πραγματικότητα, το αντίθετο. Ένα έγγραφο που δημοσιεύθηκε το 2003 από τον Robert Barro του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ και Jong-Wha Lee της Κορέας University διαπίστωσαν "μεγαλύτερη συμμετοχή του ΔΝΤ στο δάνειο έχει άμεση αρνητική επίδραση στην οικονομική ανάπτυξη." Το επόμενο έτος, η έρευνα που έγινε, έδειξε ένα παρόμοιο αποτέλεσμα. "Αυτό που βρίσκω είναι, βασικά, ότι τα προγράμματα του ΔΝΤ μειώνουν τους ρυθμούς ανάπτυξης", έγραψε ο Axel Dreher, οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο της Γερμανίας της Χαϊδελβέργης. Yale καθηγητής Οικονομικών James Raymond Vreeland, συνοψίζοντας την έρευνα το 2007, έγραψε ότι "οι πιο πρόσφατες μελέτες, χρησιμοποιώντας τις καλύτερες διαθέσιμες μεθόδους, βρίσκουν ένα ιστορικά αρνητικό αποτέλεσμα."

Οι Barro και Lee διαπίστωσαν, ότι σε χώρες που έλαβαν μέρος σε ένα πρόγραμμα του ΔΝΤ, η δημοκρατία και το κράτος δικαίου μειώθηκαν ελαφρά. Άλλες μελέτες, έχουν σημειώσει, ότι η ξένη βοήθεια έχει μια παρόμοια επίδραση στο κράτος δικαίου.

Σε κάθε περίπτωση, είτε πρόκειται λόγω του ΔΝΤ ή απλά την απάνθρωπη οικονομία, η ελληνική δημοκρατία είναι σαφώς κάτω υπό πίεση. Οι ψηφοφόροι στρέφονται όλο και περισσότερο σε πολιτικά κόμματα της αντι-λιτότητας στον αριστερό ΣΥΡΙΖΑ και στην δεξιά Νεοναζί Χρυσή Αυγή και μακριά από τα κόμματα, που είναι πρόθυμα να συνεργαστούν με τους Ευρωπαίους δανειστές.

Υπό αυτό το πρίσμα, η ιδέα της Ελλάδα, που παλεύει για να κρατήσει τους φαρμακοποιούς της φαίνεται πολύ λιγότερο ανόητο. Είναι πραγματικό για τη χώρα, να είναι σε θέση να αποφασίζει τις δικές της προτεραιότητες.

Έτσι, σίγουρα, ο τομέας των φαρμακείων στην Ελλάδα είναι μάλλον αρκετά αναποτελεσματικός. Και οι Έλληνες είναι πιθανό να πληρώνουν υπερβολικά για τις συνταγές. Αλλά όμως οι άνθρωποι χρησιμοποιήθηκαν για τον τρόπο που τα πράγματα εξελίχθηκαν. Τώρα, η αλλαγή είναι αναγκασμένη να γίνει από την πίεση του εξωτερικού. Και αυτό είναι ένα πολύ πικρό χάπι.
Πηγή: greece-has-a-truly-absurd-number-of-pharmacists